Groei instroom nieuwe mbo-studenten zet door
Meer banen en nieuwe vaardigheden gevraagd
Het aantal mbo inschrijvingen is een belangrijke indicator die inzicht geeft in de toekomstige landelijke en regionale personeelstekorten of -overschotten per sector. In dit artikel lichten wij enkele interessante ontwikkelingen per domein en provincie uit.
"De stijging van het aantal mbo-inschrijvingen laat zien dat meer jongeren kiezen voor een vakgerichte opleiding, maar het blijft de vraag of dit voldoende is om de groeiende tekorten in sommige sectoren op te vangen."
Belangrijkste inzichten
-
In 2024 hebben ruim 159.000 studenten zich ingeschreven voor een mbo-opleiding, een stijging van bijna 8.000 ten opzichte van vorig jaar. De meeste nieuwe studenten kiezen voor niveau 4 (52%), terwijl niveau 1 met 10% van de instroom het kleinst blijft. Opvallend is dat het aantal inschrijvingen op niveau 3 na jaren van krimp weer licht toeneemt (+280 studenten).
-
De instroom op niveau 1 groeit met 16% het sterkst, terwijl de andere niveaus een bescheidenere stijging laten zien: niveau 2 (+6,1%), niveau 3 (+1,1%), en niveau 4 (+4,4%). Tegelijkertijd groeit de BOL-route (voltijd school + stage) fors met +8.600 inschrijvingen, terwijl het aantal BBL-studenten (werkend leren) met 800 afneemt. Alleen binnen BBL-niveau 1 is nog een lichte groei te zien.
- De meeste mbo-studenten schreven zich in bij een mbo-instelling in Zuid-Holland (31.500 inschrijvingen), gevolgd door Noord-Brabant (25.000) en Noord-Holland (24.000). Kleinere provincies zoals Flevoland (1.900), Zeeland (2.900), en Drenthe (3.000) kennen beduidend minder inschrijvingen, maar Drenthe laat wel de sterkste relatieve groei zien (+27,6%).
- Binnen de verschillende mbo-domeinen blijft Zorg en welzijn met 45.000 inschrijvingen het populairst, waarbij 66% van deze studenten een niveau 4-opleiding volgt. Vergeleken met de inschrijvingen van 2023, laten de domeinen Entree (+2.300 studenten) en Economie en administratie (+1.500 studenten) de grootste groei zien, terwijl Cross-over (-670 studenten) en Informatie en communicatietechnologie (-128 studenten) juist een daling kennen. Media en vormgeving blijft nagenoeg gelijk (+7 inschrijvingen)
- De ontwikkelingen binnen mbo-domeinen verschillen sterk per provincie. In Flevoland (+88,9%) en Gelderland (+30,4%) groeit de instroom in Transport, scheepvaart en logistiek het sterkst. Tegelijkertijd kent Drenthe (-31,5%) hier de grootste daling, wat laat zien dat regionale factoren een grote invloed hebben op de keuzes van studenten.
Inschrijingen per kwalificatieniveau en leerweg
In 2024 hebben ruim 159.000 studenten zich ingeschreven voor een opleiding binnen het mbo. Dat zijn bijna 8.000 studenten meer dan een jaar ervoor. Meer dan de helft (52%) van de nieuwe studenten heeft zich ingeschreven voor een niveau 4 opleiding. Niveau 1 blijft het kleinste aandeel instromende mbo-studenten hebben (10%). Het aantal studenten dat zich voor een niveau 3 opleiding inschreef is na enkele jaren van krimp weer bescheiden toegenomen (+ 280 studenten).
Kijkend naar de relatieve groei van de inschrijvingen per kwalificatieniveau, is het aandeel inschrijvingen voor niveau 1 het grootst (16%). Niveau 2 (6,1%), niveau 3 (1,1%) en niveau 4 (4,4%) groeiden minder hard.
Van de ruim 159.000 inschrijvingen in het mbo, zijn 46.700 inschrijvingen (29%) voor een BBL- opleiding en 110.000 inschrijvingen (61%) voor een BOL-opleiding. Vergeleken met een jaar ervoor, is het aantal BBL-inschrijvingen afgenomen met 800 studenten, terwijl het aantal BOL- inschrijvingen met 8.600 studenten is toegenomen. Opvallend is dat alleen voor BBL-niveau 1 opleidingen een toename in het aantal inschrijvingen te zien is. Voor de BOL opleidingen was een toename in het aantal inschrijvingen te zien over alle kwalificatieniveaus.
In onderstaande grafiek kunt staat per provincie (gebruik de filter niveau regio) het aantal instromende studenten per kwalificatieniveau en leerweg. Ook is de ontwikkeling van het aantal inschrijvingen tussen 2023 en 2024 aangegeven. Let op: cijfers van een provincie zijn gebaseerd op de locatie van de hoofdvestiging van een mbo-instelling. M.a.w., als de hoofdvestiging in Noord-Brabant ligt, worden studenten die aan een nevenvestiging in Limburg studeren, niet bij Limburg meegerekend, maar bij Noord-Brabant.
INschrijvingen per mbo-domein
In 2024 hebben ruim 45.000 studenten zich ingeschreven voor een opleiding binnen het domein Zorg en welzijn. Het grootste deel van deze studenten (66%) schreef zich in voor een niveau 4 opleiding. Kijkend naar de ontwikkeling van de mbo-domeinen, valt op dat Entree en Economie en administratie het sterkst groeien met respectievelijk 2.300 en 1.500 studenten. De domeinen waarbij een afname van het aantal inschrijvingen te zien is, zijn Cross-over (-670 studenten) en Informatie en communicatietechnologie (-128 studenten). Het domein Media en vormgeving is nagenoeg gelijk gebleven qua inschrijvingen.
In onderstaande visualisatie staat de ontwikkeling van het aantal instromende studenten per mbo- domein ten opzichte van 2023. Met de filteropties kan de grafiek gefilterd worden op kwalificiatienivea en provincie. Let op: net als bij bovenstaande grafiek zijn de regionale aantallen gebaseerd op de locatie van de hoofdvestiging van de onderwijsinstelling. Cijfers van nevenvestigingen in ander provincies worden altijd bij de cijfers van de provincie met de hoofdvestiging geteld.
Inschrijvingen per provincie
De provincies volgende provincies kenden de meeste inschrijvingen: Zuid-Holland (31.500 studenten), Noord-Brabant (25.000 studenten) en Noord-Holland (24.000 studenten). De provincies Flevoland , Zeeland en Drenthe hebben het laagste aantal inschrijvingen met respectievelijk 1.900, 2.900 en 3.000 studenten. Ondanks het lage aantal inschrijvingen in Drenthe, is de relatieve groei daar het hoogst van alle provincies: 27,6%. Achter Drenthe volgen de provincies Noord-Holland en Noord-Brabant met groeicijfers van 10,3% en 6,3%. De provincies Gelderland (1,7%), Flevoland (1,9%) en Utrecht (2,3%) hebben de laagste relatieve groei.
Per domein verschilt het beeld per provincie enorm. Voor het domein Transport, scheepvaart en logistiek zijn Flevoland (88,9%) en Gelderland (30,4%) de grootste relatieve stijgers en is Drenthe de grootste relatieve daler (-31,5%).
In onderstaande visual is het mogelijk om per domein en provincie de relatieve ontwikkeling van het aantal inschrijvingen te vergelijken met 2023. Maak gebruik van de filters om het domein en kwalificatieniveau te selecteren waar u in geïnteresseerd bent.
Meer data
Interesse in een specifiekere uitsplitsing van de instroom van nieuwe studenten binnen het mbo weten? Neem een kijkje in de datastudio en ga naar deze datasets: Onderwijs -> Middelbaar beroepsonderwijs. Benieuwd naar de instroom cijfers over het hoger onderwijs? Eind februari zullen deze cijfers gepubliceerd worden bij DUO en op ArbeidsmarktInZicht.
