Belangrijkste inzichten 

• Technologische innovaties kunnen arbeidsparticipatie bevorderen en competenties versterken van werknemers die door een bepaalde belemmering een afstand hebben tot de arbeidsmarkt. Door onbekendheid en zorgen over de verwachte kosten worden deze technologieën nog weinig gebruikt, vooral in het MKB.
• Er bestaan ruim veertig technologische tools die werknemers ondersteunen op fysiek, sociaal of cognitief niveau.
  Voorbeelden zijn exoskeletten, robots, vertaaltechnologie voor slechthorenden en anderstaligen. Tot nu toe worden deze technologieën vooral binnen sociale werkplaatsen en beschutte werkplekken ingezet en nauwelijks in de reguliere arbeidsmarkt.
• Het vermogen om te werken wordt niet alleen door het individu bepaald, maar ook door de samenwerking tussen werknemer, werkgever en werkomgeving. Beleidsmaatregelen en voorzieningen voor meer arbeidsparticipatie richten zich nu vaak óf op de werknemer óf op de werkgever, terwijl een gezamenlijke aanpak nodig is.
• Naast het vinden van een baan gaat arbeidsparticipatie ook om matching, begeleiding en behoud van werk. Het is daarom van belang dat de relatie tussen de betrokkenen (werknemers, werkgevers en partijen, zoals het UWV, gemeenten en re-integratiebedrijven) en tussen uitvoering en beleid versterkt wordt.
• Er is een bredere, systemische aanpak nodig waarbij technologie niet alleen wordt ingezet om werknemers te ondersteunen, maar ook om werkgevers en intermediairs te helpen. Voorbeelden hiervan zijn virtual reality bij selectie om stigma’s tegen te gaan en AI-tools voor betere loopbaanbegeleiding door meer efficiëntie en diepgang in analyses aan te brengen. 
• Door kunstmatige intelligentie kunnen sommige taken geautomatiseerd worden, waardoor de professional werk uit handen genomen wordt en deze zich optimaal kan richten op het begeleiden van werkzoekenden. 
• Om een inclusieve arbeidsmarkt te realiseren, moet de focus niet alleen liggen op het ondersteunen van kwetsbare werknemers met technologie, maar ook op het transformeren van het hele systeem. Dit vraagt om een relationele benadering, waarin samenwerking tussen alle betrokken partijen (werkgevers, werknemers, gemeenten, UWV, re-integratiebedrijven) centraal staat.
  

Onbenut arbeidspotentieel